© iStock
In 2023 bedroeg het percentage voor ziekteverzuim in het Vlaamse onderwijs 4,64 procent. Daarmee zit het ziektecijfer op ongeveer hetzelfde niveau als in 2019, toen bedroeg dat 4,65 procent.
Lagere drempels
Het goede nieuws is dat steeds meer personeelsleden gebruik maken van het ‘verlof voor verminderde prestaties wegens ziekte’. Dat houdt in dat wie na ziekte weer aan de slag wil, via een deeltijdse regeling er stapsgewijs weer in kan komen. Dat maakt de drempel om weer aan het werk te gaan minder hoog. Het aantal personeelsleden dat in 2023 gebruik maakte van die regeling steeg met 56 procent ten opzichte van het jaar voordien. Concreet gaat het over een stijging van 2.869 naar 4.479 personeelsleden.
Sinds januari 2023 kunnen personeelsleden het werk hervatten aan een tewerkstellingspercentage van 20 procent, terwijl dat voorheen 50 procent was. Die lagere instap biedt meer flexibiliteit om te integreren op de werkvloer na ziekte. Ook wanneer het officiële ziekteverlof uitgeput is, kan een personeelslid het systeem blijven gebruiken. “Dat de soepele inschakeling meer gebruikt wordt is positief. Het betekent dat ons onderwijspersoneel, na een periode van ziekte, sneller weer aan de slag gaat”, zegt Demir.
Daarnaast zijn er ook 2.215 personeelsleden die minder werken door een ‘langdurig verlof voor verminderde prestaties om medische redenen’. Dat laat personeelsleden toe deeltijds te werken tot het einde van hun loopbaan wanneer voltijds werken omwille van medische problemen niet meer mogelijk is.
Meer vervangingen
In 2023 werden er meer vervangers ingeschakeld voor zieke leerkrachten dan het jaar voordien. Met andere woorden, de onderwijsinstellingen vinden dus sneller personeel om zieken te vervangen. “De snellere vervanging is positief, maar we blijven waakzaam. Langdurig zieken zijn een belangrijke uitdaging voor onze moderne maatschappij”, zegt de minister. “We laten hen stapsgewijs op de werkvloer terugkeren. Zolang er leerkrachten uitvallen en er klassen zonder vervanger zijn, blijft het alle hens aan dek.”
Respect voor de leerkracht
“De belangrijkste hefboom om de ziektedagen te bestrijden is een aangenaam klas- en schoolklimaat creëren. Dat vertaalt zich in rust, orde, tucht en discipline. Leerkrachten moeten kunnen lesgeven en gerespecteerd worden. Net dat maakt hun job aantrekkelijker”, aldus minister Demir. “Daarom geven we leerkrachten hulp en tips om met moeilijke situaties om te gaan. De kwaliteit van de lerarenopleiding gaat omhoog. En beginnende leerkrachten krijgen aanvangsbegeleiding, zodat ze niet onmiddellijk voltijds voor de klas staan. Dat houdt hen langer aan boord, en vermindert hun kans op uitval.”
Modern personeelsbeleid
"We nemen bijkomende initiatieven”, zegt minister Demir. “Naast dit rapport stellen we ook een gids ter beschikking die uitlegt hoe om te gaan met langdurig zieken en met mensen die tegen een burn-out aanzitten.”
Tot slot: directeurs vallen het meest uit door ziekte. “Dat bevestigt nogmaals de nood aan professionalisering van directeurs”, zegt minister Demir, die werkt aan een basisopleiding voor schooldirecteurs. Daarbij wordt het ‘kernprofiel’ voor directeurs het uitgangspunt voor elke leidinggevende. Op 17 januari liet Demir op de Vlaamse ministerraad de krijtlijnen van dat kernprofiel goedkeuren: de juiste leiderschapskwaliteiten hebben, een goed organisatietalent, een breed netwerk, etc. “De gesprekken met de koepels en vakbonden zijn opgestart met het oog op nieuwe voorstellen die sterke leerkrachten en directieleden aantrekken”, besluit Demir.
