© Emy Elleboog
Drie belangrijke oorzaken
De nieuwe knelpuntberoepenlijst bevat niet enkel beroepen voor laaggeschoolden, maar ook hoger opgeleide profielen zoals artsen, ziekenhuisapothekers en laboranten. Uit de lijst komen drie oorzaken naar voren die het aantal knelpuntberoepen verklaren. Werkzoekenden hebben vaak te weinig technische kennis, een gebrekkige kennis van het Nederlands én in de betreffende sectoren er is veel weekend- en avondwerk. Het gebrek aan technische kennis weerspiegelt zich bijvoorbeeld in het tekort aan kraanbestuurders. Het gebrek aan kennis van het Nederlands leidt tot een tekort aan verkopers. En er zijn te weinig bakkers en slagers omdat er onvoldoende mensen beschikbaar zijn tijdens weekenden en avonden.
Verplichte taalopleiding
Op basis van de lijst erkent de VDAB opleidingen voor die knelpuntberoepen. Werkzoekenden kunnen op die manier gratis opleidingen volgen. Minister Demir wil een stapje verder gaan: “We gaan werkzoekenden die onvoldoende Nederlands spreken, verplichten om een taalopleiding te volgen. Voor die mensen is dat een kans om op eigen benen te staan en zelfredzaam te zijn.” En het aanbod is er, want de VDAB alleen al biedt zo'n 15 taalopleidingen Nederlands aan.
Overlap schrappen
Verder gaat Demir alle opleidingen binnen Onderwijs en de VDAB op elkaar afstemmen. Want vandaag organiseren Syntra, het volwassenonderwijs en de VDAB overlappend bepaalde opleidingen. Door de overlap te schrappen, kan de Vlaamse overheid beter tegemoetkomen aan de behoeften op de arbeidsmarkt en knelpuntberoepen sneller wegwerken. Bovendien zullen de knelpuntberoepen niet automatisch toegang geven tot een arbeidskaart voor buitenlandse werknemers. De beroepen die daarvoor in aanmerking komen, legt de minister later dit jaar vast. “Ik wil de openstaande knelpuntvacatures vooral invullen door eerst de eigen arbeidsreserve te activeren.”
Federale maatregelen nodig
Minister Demir kijkt ook naar het federale niveau: “Activeren van werklozen, leefloners en langdurig zieken is een deel van de oplossing. Zo verhogen we het aantal kandidaten per vacature. Maar dat is federale materie en daarvoor kijken we naar wat op tafel ligt bij Arizona. Maatregelen die motiveren om aan het werk te gaan in plaats van thuis te blijven helpen ook om het aantal openstaande vactures in te dijken en de werkzaamheidsgraad te verhogen.”
