© Emy Elleboog
Ik ben Vlaamse van geboorte. Limburgse, zo u wil. Geboren en getogen in Genk. Het Turkse? Turks is de taal waarin ik mijn eerste woordjes sprak. De taal waarin ik met mijn moeder sprak. Niet mijn moedertaal, weliswaar. De taal van mijn moeder was Koerdisch.
Turkije en ik zijn jaren geleden uit elkaar gegroeid. Ik ben een Vlaamse vrouw geworden met trotse, Koerdische roots. Alles wat Turkije niet wou. Ik heb hier gestudeerd, geleefd, een kind gekregen, sta als vrouw onafhankelijk in de wereld. Ik heb de kans gekregen om hier te groeien en aan politiek te doen. Dit is mijn thuis. Vlaanderen heeft mij geadopteerd en ik Vlaanderen. En het klikt enorm.
Dat is meteen ook de reden waarom ik mijn Turkse nationaliteit, het burgerschap van Erdogan, intussen zes jaar geleden heb teruggegeven. Ik wou het niet meer. Zelfs niet als souvenir. Het was onverenigbaar geworden met de vrouw die ik ben. En met de job die ik mag uitvoeren. Een regeringslid kan geen twee heren dienen. Ik heb het paspoort teruggegeven. Onze wegen zijn gescheiden.
Op dit moment doet vriendin en collega-minister van Justitie Dilan Yesilgoz-Zegerius hetzelfde in Nederland. Ze startte de procedure om afstand te doen van haar Turkse nationaliteit. De logica zelve. Iets meer dan 46 jaar na haar geboorte is de Koerdische identiteit die wij beiden delen Turkije nog steeds een doorn in het oog. Maar anders dan onze ouders, kunnen en willen wij vrij zijn van de tentakels van Ankara. Want hoeveel traditionele politici het ook zullen ontkennen, het exact dát wat de Turkse nationaliteit tot gevolg heeft.
Ook u merkt ongetwijfeld hoe mijn generatie en die na mij nog steeds door de lange arm uit Ankara wordt aangestuurd. Het gemak waarmee dat lukt bij te veel jongeren, jaagt me zelfs angst aan. Wanneer Erdogan de holebigemeenschap bedreigt in Ankara, spugen Turkse leerlingen in Genk op de regenboogvlag op de speelplaats. Turkije is en blijft hetzelfde land dat talloze Turken in Vlaanderen duizenden kilometers verderop in zijn greep houdt. Het land dat hen er toe aanzet om in Vlaanderen hun kinderen in het Turks op te voeden. Het land de gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen blijft in twijfel trekken of bedekken met de sluier van… weinig liefde. Het land dat hen tot in Genk en Den Haag belemmert om vrij Koerdisch te zijn. Alsof het een ziekte was die er moest uitgroeien in een volgende generatie. En anders die daarop.
Mijn Turkse nationaliteit afstaan bleek jaren geleden niet zo makkelijk. Het heeft uiteindelijk zo’n twee jaar geduurd. En dat viel dan eigenlijk nog mee: er zijn Belgische Koerden die er meer dan tien jaar over gedaan hebben. Ik moest onder meer naar de Turkse ambassade. U zou denken dat ze me liever kwijt dan rijk waren, maar toch slaagde ik er pas in 2018 en na veel administratieve hordes in om mijn nationaliteit te laten intrekken. Ik wens Dilan dan ook alle succes tijdens haar procedure en hoop dat ze er in slaagt.
Waarom landen zoals het onze nog altijd geen overheidsloket heeft dat mensen bijstaat om afstand te doen van de nationaliteit van hun land van herkomst, begrijp ik trouwens niet. Die mensen kunnen alle hulp gebruiken om de navelstreng met dat land door te knippen, heb ik zelf ondervonden. U helpt daarmee niet alleen het individu, maar onze ganse gemeenschap. Hoe minder verbondenheid met Erdogan en Ankara, hoe beter.
