In 2021 stroomden bijna 40.000 dossiers binnen op de jeugdparketten in België. Uit de dossiers blijkt dat bij een groep jongeren de criminaliteitsfeiten wel stevig verzwaren. Denk dan aan steekincidenten, rellen, overvallen, bendevorming en zware slagen en verwondingen. Gisteren werd een buschauffeur nog gemolesteerd door enkele jongeren in Vlaams-Brabant. Vlaams ministers Zuhal Demir (Justitie) en Hilde Crevits (Jeugd) willen met een Actieplan Jeugddelinquentie die verzwaarde jeugdcriminaliteit in eerste instantie voorkomen, maar zo nodig aanpakken en beter kunnen bestraffen.
Het principe van kortverblijf in jeugdinstellingen, dat werd ingevoerd om het capaciteitsprobleem op te lossen, krijgt een structureel karakter. Het geeft jeugdrechters de mogelijkheid snel en adequaat in te grijpen en voor een degelijke begeleiding te zorgen.
Maximumleeftijdgrens afgeschaft
Ook wordt de maximumleeftijdsgrens van 23 jaar afgeschaft. Dat maakt het mogelijk om jongeren die bijvoorbeeld als minderjarige iemand verkracht hebben, hen ook nog na hun 23ste te berechten als de klacht later binnenkomt. Dat is vandaag niet zo. Voor de uithandengeving, waarbij minderjarigen strafrechtelijk vervolgd en bestraft kunnen worden als volwassenen, wordt een onderzoek opgestart naar een verstrenging, voornamelijk bij de zwaarste feiten zoals moord, verkrachting en recidive voor geweldpleging. We gaan daarvoor ook de dialoog aan met de magistratuur.
Ouders mee verantwoordelijk
Een belangrijk pijler in het actieplan is de rol van de ouder. Voor een jeugdrechter een jongere ‘uit handen geeft’ en laat veroordelen als een volwassene, hebben ouders dat vaak al veel eerder gedaan. Het is duidelijk dat sommige ouders met zichzelf worstelen of worstelen met het gedrag van hun kinderen. Het is van groot belang dat ouders hun verantwoordelijkheid blijven opnemen en tijdig signalen uitzenden als ze ondersteuning nodig hebben. "Maar we houden ook een stok achter de deur", zegt Zuhal Demir. "Volwassenen die hun ouderlijke plicht niet vervullen, kunnen gesanctioneerd worden als medeverantwoordelijke voor het criminele gedrag van hun kinderen. Onder de 18 jaar moeten zij ook steeds samen met het kind voor de jeugdrechter verschijnen en betrokken worden in het traject dat hun kind zal helpen."