De overbevolking in de gevangenissen is een oud zeer. Dat zoveel Vlaamse gevangenissen tegelijkertijd hun deuren dicht doen, zorgt er voor dat de veroordeelden naar andere overbevolkte gevangenissen verschoven worden. Rechters leggen ook vaker een enkelband op om straffeloosheid te vermijden. Maar Vlaams minister van Justitie en Handhaving Zuhal Demir is het daar niet mee eens. “Er staan nergens in Europa zoveel mensen onder elektronisch toezicht als in Vlaanderen. En ja, een enkelband kan soms nuttig zijn, maar het is onverstandig ze zomaar van toepassing te maken op elke crimineel. Zo werd gisteren alweer iemand met een enkelband opgepakt omdat hij gewoon rustig thuis zijn handeltje verder had gezet. Ik blijf er dus bij dat er voor elk misdrijf een gepaste straf moet zijn, en het doorschuiven van problemen naar enkelbanden niet de oplossing kan zijn voor de capaciteitsproblemen in de gevangenissen.”
Federale regering aan zet
Demir verwacht structurele oplossingen van de federale regering. De huidige problemen kunnen niet opgelost worden met een alternatieve straf. Zo verblijven er momenteel meer dan 900 geïnterneerden in de gevangenissen en zitten er ongeveer 28 procent illegalen in onze gevangenissen die geen recht hebben op een wettig verblijf in ons land. Daarnaast zijn er ook nog eens 40 procent beklaagden, wat betekent dat gerechtelijke uitspraken te lang op zich laten wachten. Ook de detentiehuizen zijn nog niet volledig in uitvoering. Dat zijn dus allemaal zaken waar de federale regering aan zet is, maar de problemen niet opgelost krijgt.
Defederalisering van justitie
Ten slotte herhaalt Demir haar eerdere oproep tot de defederalisering van justitie: “De federale regering heeft al genoeg bewezen dat ze de problemen in de gevangenissen niet aankan. Tijd dat de bevoegdheid volledig naar Vlaanderen komt in plaats van aan te modderen met de doorschuifpolitiek richting alternatieve straffen.”
Regio’s moeten puinruimen
In De Ochtend trekt Kamerlid en lid van de commissie Justitie Sophie De Wit dezelfde conclusie. “Het masterplan uit de Zweedse periode om de overbevolking in de gevangenissen aan te pakken is in de Vivaldi-schuif blijven liggen. Hierdoor faalt men in een kerntaak: als men niemand naar de cel kan sturen, komt de veiligheid van samenleving in gedrang.”
Ze wijst erop dat de regio’s nu moeten puinruimen, terwijl Vlaanderen nog nooit zoveel ingezet heeft op alternatieven zoals enkelbanden en werkstraffen. “Het is niet toevallig dat vooral Vlaamse gevangenissen nu de deuren willen sluiten. De overbevolking wordt voornamelijk door Vlaanderen gedragen. Een evenwichtige spreiding van de gedetineerden over heel het land dringt zich op”, aldus De Wit.