© Belga Image
De federale wet behelst een reorganisatie van de elektriciteitsmarkt en de omzetting van de zogenaamde Europese EMD-Richtlijn over energiegemeenschappen en hernieuwbare energie. Maar op minstens zes vlakken komt de wet op het terrein van de Vlaamse Regering. Dat bevestigen juridische adviezen én de Raad van State. Onder meer als het gaat over energiegemeenschappen van burgers, wat Vlaanderen als eerste regio van het land al decretaal geregeld heeft sinds juli 2021. Maar ook rond flexibiliteit, hernieuwbare energieproductie en leveringscontracten overschrijdt Van der Straetens wet de federale bevoegdheden.
Boekje te buiten
De voorbije jaren werd het dossier nochtans herhaaldelijk besproken tussen kabinetten én tot tweemaal toe tijdens het Overlegcomité. Dat resulteerde een jaar geleden in een negatief advies van de Raad van State. Op een beperkt aantal punten werd de wet intussen aangepast, maar op een groot aantal punten werd diametraal tegen het advies van de Raad van State ingegaan. De volledige Vlaamse Regering beslist nu unisono dat Van der Straeten haar boekje te buiten gaat en mandateert Demir om een beroepsprocedure op te starten bij het Grondwettelijk Hof.
Volharden in de boosheid
Zuhal Demir: “Ondanks herhaaldelijk overleg tussen kabinetten, ondanks herhaaldelijke besprekingen op het Overlegcomité en ondanks een zwaar negatief advies van de Raad van State heeft collega Van der Straeten volhard in de boosheid. Het resultaat is een fundamentele bevoegdheidsoverschrijding en rechtsonzekerheid voor de energiemarkt. Ik zou mijn tijd en moeite liever steken in andere zaken, maar ze laat de Vlaamse Regering geen andere keuze dan in beroep gaan. Wat ze moet doen, doet ze niet. Wat ze niet moet doen, doet ze wel. Onbegrijpelijk”.
Herhaaldelijk kaduuk wetgevend werk
Eerder dit jaar trok de Vlaamse Regering al naar het Grondwettelijk Hof tegen de federale opslagwet van Van der Straeten. Die voorziet een vergunnings- of meldingsplicht voor de bouw en uitbating van opslagfaciliteiten zoals batterijen. Dat is nochtans een gewestelijke bevoegdheid waarvan de Vlaamse Regering van mening is dat een vergunningsplicht ongewenst is. Ook in dat dossier zette Van der Straeten ondanks veelvuldig overleg door. Het gevolg was een hangende procedure voor het Grondwettelijk Hof.
Samenwerken in daden, niet alleen in woorden
Volgens Demir dreigen er nog gelijkaardige dossiers aan te komen. Daarom kaart ze de problematiek nogmaals aan bij premier De Croo tijdens het aankomende Overlegcomité. Onder meer op het vlak van waterstof en CO2-netwerken dreigt Van der Straeten ook bevoegdheidsoverschrijdingen te doen in haar federale wetsontwerpen. “Dat zou enorm nefast zijn, want het zal enkel verloren tijd en moeite blijken, terwijl de energietransitie al uitdagend genoeg is. Ik doe aan collega Van der Straeten nogmaals een oproep tot het respecteren van elkanders bevoegdheden en constructieve samenwerking. Niet enkel in woorden tijdens interviews, maar vooral in daden tijdens wetgevend werk”, zegt Demir.
Afgelopen week raakte nog bekend dat Van der Straeten aan de Raad van State beweerde dat over de overwinstbelasting een overleg had plaatsgevonden met de Vlaamse Regering, terwijl dat niet zo was.
