© Belga Image
Eind 2022 raakte bekend dat de grondwetspecialist Jürgen Vanpraet van het federale kabinet ‘Institutionele hervormingen’ opstapt omdat er een fundamentele onwil is om in debat te gaan. “Het heeft drie maanden geduurd vooraleer we de kabinetten van de Franstalige partijen aan tafel hebben gekregen. Toen het dan toch lukte, toonden zij geen intentie om inhoudelijke stappen te zetten. Het was een maat voor niets’, stelde Vanpraet onomwonden. Federaal is er dus geen enkel zicht op concrete voorstellen. Vanpraet werd ook nog niet vervangen. ‘Een grote marchandage institutionnel is niet nodig’, zei bevoegd minister Clarinval intussen.
Verdere regionalisering Justitie
Demir stelde intussen grondwetspecialisten Stefan Sottiaux en Arvid Rochtus aan om een analyse te maken voor de verdere regionalisering van de justitiebevoegdheden. Dit is het eerste diepgaande academische onderzoek in zijn soort. Het werd afgelopen week ook op de website van het Agentschap Justitie en Handhaving gepubliceerd. De studie werd uitzonderlijk naar het Frans vertaald en bezorgd aan alle deelstaatparlementen en het federale parlement.
Een defederalisering is haalbaar
Op die manier wil Vlaams minister van Justitie Zuhal Demir de dialoog met de deelstaatparlementen opstarten. Een defederalisering van de bevoegdheden waarbij justitie volledig in handen komt van de gemeenschappen en de federale bevoegdheden beperkt worden tot dat wat de gemeenschappen nog samen willen doen, is haalbaar én het voorkeurscenario van Demir.
Vlaams Parlement neemt handschoen op
“Zowel justitie als veiligheid in ons land zijn een frustratie van vele mensen thuis. Maar los van het ideologisch debat moet vooral een fundamenteel democratisch probleem aangepakt worden. Een gezonde democratische staat bestaat uit een wetgevende, uitvoerende en een rechterlijke macht. Die eerste twee pijlers staan er. De laatste ontbreekt binnen onze deelstaten”, klinkt het bij Demir. In het Vlaams Parlement komt alvast in mei een hoorzitting over de defederalisering van justitie. Daarmee neemt het Vlaams Parlement alvast de handschoen op. Demir hoopt dat de andere parlementen volgen.
België is ode aan politiek gekonkel
Demir herhaalt haar pleidooi voor verdere overdracht van bevoegdheden naar Vlaanderen, ook ruimer dan enkel justitie. “Geef burgers duidelijkheid over verantwoordelijkheid in plaats deze onwerkbare puinhoop. Maak Vlaanderen eindelijk een volwassen democratie in plaats van deze pot pourri van structuren die handenvol geld kost, niet functioneert en waarbij niemand ooit krijgt waarvoor hij gekozen heeft. België is een ode aan politiek gekonkel en beschaamt de democratie. Waar zijn die partijen bang voor? Om effectief verandering te brengen? Voor hun eigen programma? Voor de Vlaming?”, zegt Demir.
De integrale studie naar defederalisering van justitie staat inmiddels online op https://www.vlaanderen.be/agentschap-justitie-en-handhaving/het-agentschap-onderzoekt-defederalisering-van-justitie.
