Elke legislatuur wordt er zo’n plan opgemaakt om samen met alle betrokken ministers richting te geven aan het beleid rond de hulp- en dienstverlening aan gedetineerden. “Het doel van het gevangeniswezen is dubbel. Enerzijds sluit je mensen op om de samenleving te beschermen tegen de grootste misdadigers en gunnen we slachtoffers gerechtigheid. Anderzijds wil je die misdadigers de kans geven om hun leven te beteren om hun plaats in de maatschappij terug te vinden, zodat er minder recidive is en geen nieuwe slachtoffers vallen. De gevangenis is een werkplaats. Mensen moeten niet alleen kunnen nadenken over hun crimineel gedrag en hun slachtoffers genoegdoening bieden door hun straf uit te zitten. Ze moeten ook aan de slag met zichzelf. De inspanningen die we doen, doen we om slachtoffers te voorkomen”, zegt Demir. Waar het vorige plan meer nadruk legde op een humane detentie en persoonlijke ontplooiing van de gedetineerde, wordt de focus nu sterker gelegd op het beveiligen van de samenleving en het voorkomen van nieuwe slachtoffers via recidive.
Gevangenen aan de slag met zichzelf
Werk en sociale relaties
Om maximaal te kunnen inzetten op het beperken van recidive, het bevorderen van re-integratie en dus zo nieuwe slachtoffers te voorkomen, moet er vanaf de start van de detentie gewerkt worden met de gedetineerden op alle levensdomeinen en in het bijzonder op onderwijs, werk, welzijn, geestelijke gezondheid en wonen. We weten namelijk uit wetenschappelijk onderzoek dat enerzijds laag opleidingsniveau, beperkte probleemoplossende vaardigheden, werkloosheid, het hebben van schulden en dak- of thuisloosheid direct samenhangen met een verhoogde kans op criminaliteit en recidive en dat anderzijds werk en sociale relaties gelinkt worden met het stopproces van criminaliteit. In die optiek engageren verschillende vakministers zich tot het versterken van hun inspanningen.
Duidelijke grenzen voor wie over de schreef gaat
Voor minister-president Jan Jambon betekent een warme samenleving ook dat we duidelijke grenzen trekken voor wie over de schreef gaat. “Met dit nieuwe Vlaamse actieplan zetten we een belangrijke stap in de opvolging en begeleiding van delinquenten. De essentie van het nieuwe actieplan is zorgen voor een veiligere samenleving. Om nieuwe slachtoffers te voorkomen, moeten we ervoor zorgen dat de daders voldoende opgevolgd worden al binnen de gevangenis, en een behandeling kunnen krijgen als het bijvoorbeeld gaat om zedendelinquenten of pedofilie. Zo kunnen we ervoor zorgen dat de kans op recidive daalt, er een betere re-integratie is in onze maatschappij, en dat er dus zo weinig mogelijk nieuwe slachtoffers vallen.”