Zuhal Demir investeert recordbedrag in asbestafbouw

Het is dag op dag negen jaar geleden dat in Brussel een van de eerste asbestprocessen uit de Belgische geschiedenis gepleit werd. Voor de burgerlijke rechtbank vroegen de nakomelingen van een vrouw uit de provincie Antwerpen een schadevergoeding van de firma Eternit. Eternit wist van de schadelijkheid van asbest, maar produceerde het product toch verder. Asbestvezels hechten zich vast in de longen en kunnen de ademhaling ernstig bemoeilijken. Ze kunnen leiden tot asbestose, een ongeneeslijke stoflong. Maar ook tot mesothelioom (longvlieskanker). Die ziektes ontdekken artsen soms pas 30 jaar na de blootstelling aan asbest.

Vorig jaar verhoogde Demir het voorziene budget al met 4,5 miljoen euro om in de hele provincie Limburg aan asbestverwijdering aan huis te doen. Eerder dit jaar verhoogde ze het voorziene budget van 1,5 miljoen euro naar maar liefst 11,625 miljoen euro extra voor asbestafbouw in Vlaanderen. De minister kondigde meteen aan dat ze nog verder wou verhogen. Die belofte komt ze nu na.

De komende twee jaar wordt een recordbedrag van 124 miljoen euro uitgetrokken om te investeren in asbestafbouw. Dat is een verzesvoudiging van het gemiddelde jaarlijkse budget van 10 miljoen euro per jaar en tegelijk meer dan het dubbele van alle asbestinvesteringen de voorbije vijf jaar. Tussen 2015 en 2020 werd door opeenvolgende Vlaamse regeringen in totaal 51 miljoen euro besteed aan asbestafbouwbeleid. Demir gaat 124 miljoen euro investeren op twee jaar tijd.

Demir focust op gebouwen waar mensen wonen, verblijven of werken. Dat gaat zowel over scholen en zorginstellingen als particuliere woningen. 84 miljoen euro wordt gebruikt om in 2021 en 2022 een verhoogde isolatiepremie te geven voor dak- en buitenmuurisolatie bij residentiële en niet-residentiële gebouwen wanneer de verwijdering van asbest gepaard gaat met het isoleren van het dak of tegen de buitenmuren. Vanaf 1 januari komt bovenop de isolatiepremie een forfaitaire premie van 8 euro per vierkante meter wanneer gelijktijdig asbestleien, een asbesthoudend onderdak of asbesthoudende gevelbekleding worden verwijderd.

Volgens de OVAM schuilt er in particuliere woningen nog zo’n 910.000 ton in meer dan 3.500 verschillende toepassingsvormen. En dat zowel in de buitenmuren als in de daken. Het gaat om ruim 2,7 miljoen woningen.

40 miljoen euro gaat naar asbestverwijdering in voornamelijk scholen of zorginstellingen via sectorprotocollen. Ook protocollen met lokale besturen voor asbestverwijdering en -ophaling aan huis kunnen. “Daar waar kinderen en kwetsbaren dagelijks vertoeven, kunnen we dus versneld aan asbestafbouw doen in het belang van hun gezondheid. We gaan daarvoor protocollen opstellen met die sectoren en de OVAM”, zegt Demir. Sinds haar aantreden verhoogde Demir het aantal gemeenten waar inwoners asbest veilig kunnen laten ophalen aan huis via de afvalintercommunale van amper 50 procent naar bijna 82% procent. Het budget laat toe ook dit verder te verhogen.

“Asbest blijft een belangrijk probleem in Vlaanderen, het komt nog erg veel voor in onze gebouwen en op onze daken. We zijn er in geslaagd een ongezien groot budget voor uit te trekken wat ten goede komt aan de leefkwaliteit en gezondheid van velen. Bovendien zorgen we zo voor meer dak- en gevelrenovaties in Vlaanderen, die op de koop toe ook nog eens zorgen voor het verlagen van de energiefactuur van de mensen, voor extra tewerkstelling voor de bouwsector én voor het verminderen van de uitstoot. Zeker na de coronacrisis kan de bouwsector alle duwtjes in de rug gebruiken”, zegt Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir.