Hulpbehoevende ouder opvangen in tijdelijke zorgwoning in de tuin wordt eenvoudiger

Of het nu over het verbouwen van een woning of bijgebouw tot zorgwoning gaat of over het plaatsen van tijdelijk zorgunits in de achtertuin: er zijn momenteel vaak te veel drempels die mensen moeten overwinnen om hun zorgbehoevende dierbaren dichtbij huis een plaats te geven waar ze de juiste zorg kunnen krijgen. De aanpassing van een bestaande woning aan de zorgbehoeften van de bewoner(s) is bovendien niet altijd mogelijk. Soms biedt de woning onvoldoende ruimte of mogelijkheden om een persoon met een zorgbehoefte te laten inwonen of zijn de verbouwingskosten te hoog. Tegelijk blijkt dat de zorgbehoevenden ook nood hebben aan voldoende eigen privacy.

“We verlagen zo de drempel voor alle mensen die hun zorgbehoevende vader, moeder, kind of vriend in hun eigen thuisomgeving willen verzorgen. Ouderen of zorgbehoevenden kunnen zo langer op redelijk zelfstandige basis in hun vertrouwde omgeving en dicht bij hun naasten blijven wonen,” zegt Demir. “De zorg en hulp die nodig zijn, kunnen zo mee opgenomen worden door de huisgenoten die nabij wonen of door een thuishulp.”

In de huidige regelgeving moet elke unit of bijgebouw een uitgebreid vergunningentraject doorlopen, ook als het tijdelijk is. Per gemeente verschilt bovendien de aanpak of de bouwvoorschriften, waardoor een coherente aanpak doorheen gans Vlaanderen ontbreekt. Dit zorgt ook voor extra kosten, waar gezinnen vaak al met veel kosten geconfronteerd worden.

Ongeveer één Vlaming op vijf is 65 jaar of ouder, in 2030 zal dat maar liefst één op de vier zijn. Eén derde hiervan zal ouder dan 80 jaar zijn. Met deze demografische evolutie gaat een stijgende zorgbehoefte gepaard. Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir trok daarom gisteren met sterke vereenvoudigingen naar de ministerraad. “Voor je ouders of je kind zorgen dichtbij huis moet bereikbaarder en betaalbaarder worden voor meer mensen. Het wordt een belangrijk deel van de ouderenzorg in de toekomst. Daarom wordt de verplicht te doorlopen procedure voor tijdelijke zorgunits of zorgwoningen vervangen door een eenvoudig meldingssysteem. Ik zal ook nog voorstellen om de verplichte medewerking van een architect voor die tijdelijke units te schrappen. Daardoor vallen ook bijkomende kosten weg.”

In Vlaanderen waren met de huidige regelgeving vorig jaar 428 meldingen gedaan of vergunningen afgeleverd voor de creatie van een zorgwoning in een bestaande woonst. Dat is een sterke stijging in vergelijking met het jaar voordien. “Door af te stappen van een verplichte omgevingsvergunning, maken we het de mensen veel makkelijker en zal dit aantal nog sterker kunnen toenemen.”

“Lange vergunningsprocedures en dure verbouwingen maximaal vermijden door alternatieven zoals tijdelijke zorgunits te vergemakkelijken en versnellen, dat is ons doel. Mensen kunnen namelijk plots zorgbehoevend worden. Een eenvoudige val of een plotse ziekte is genoeg om van de ene dag op de andere zorg dichtbij huis nodig te hebben. In die situaties burgers ellenlange procedures laten doorlopen kan niet. Dit wordt zoveel gemakkelijker in de toekomst”, besluit Demir.

Er worden bij elke situatie een aantal randvoorwaarden opgelegd, om zowel de goede ruimtelijke ordening als ook de woningkwaliteit te bewaken. Het moet bijvoorbeeld gaan om tijdelijke units in functie van zorgbehoevenden, die in de buurt van de woning worden geplaatst, nét om de zorg-relatie te kunnen verzekeren en geen wildgroei van niet-zorggerelateerde units te krijgen.