Sois belle et tais-toi. Dat was de boodschap van sommige Vivaldisten aan mijn adres sinds de beslissing om enkele te vervuilende fossiele gascentrales niet te vergunnen. Zelfs in interviews waarin gepleit werd voor vrijheid van meningen, werd in één adem mijn mening de kop ingedrukt. Maar er vielen bovenal erg lelijke woorden. Saboteur. Boycot! Oppositiepraat. Het werd allemaal naar mijn hoofd geslingerd. Groen leidde de dans en de Vivaldipartijen sprongen mee op de Groene kar. Hoe dat de mensen vooruit hielp, blijft me tot op de dag van vandaag volstrekt onduidelijk.
De verklaring is eenvoudiger: de druk op Vivaldi is en was groot. Ze moet het voortdurend doen lijken alsof het om één constructieve vriendenclub gaat, one big happy family, terwijl achter de muren iedereen mekaar het mes op de keel zet. Collega Crevits had op dat vlak gelijk: in vergelijking met Vivaldi zijn de Vlaamse ministers goede vrienden. En dus had Vivaldi een externe vijand nodig om de aandacht af te leiden: Zuhal Demir.
Het afleidingsmaneuver onder leiding van Groen deed maandenlang perfect haar werk. Dat zegt overigens meer over de coalitiegenoten dan over de Groene vrienden zelf. Was de gascentrale van Vilvoorde vorig jaar aan een vergunning geraakt, de kernuitstap was domweg al een feit geweest. Quasi alle Vivaldi-partijen hadden een oorlog met Poetin aan de grenzen van Europa nodig om te beseffen dat onder het maaiveld de échte sabotage plaatsvond door Groen. De boycot van onze energieonafhankelijkheid, onze bevoorradingszekerheid, onze luchtkwaliteit en de betaalbaarheid van onze facturen. Geen enkel ander scenario dan het Groene dogma werd voorbereid. “Men moet stoppen met de onzin”, zei Georges-Louis Bouchez gisteren. Il a raison.
Vandaag zou de dag van de mea culpa moeten worden. Op tafel ligt evenwel een erg mager, maar duur beestje. Acht miljard euro. Dat is het prijskaartje dat Groen hangt aan ‘een onderzoek naar de mogelijkheid om twee van de zeven kerncentrales te verlengen’. Het wordt onomwonden verpakt als een schadevergoeding aan Groen voor hun eigen geknoei en dogma. De back-up van de back-up kan verder onderzocht worden, maar van een harde deal met Engie voor de veilige verlenging van zo veel mogelijk kerncentrales voor 20 jaar is geen spoor. Al dat onderzoeken, bekijken en aankondigen van Groen zorgt er zelfs niet voor dat we op korte termijn naar minder fossiele brandstoffen gaan, zeggen experten intussen. De enige zekerheid zijn miljarden subsidies naar veel te veel fossiele gascentrales die België jarenlang aan het Russisch infuus zullen hangen. De kost van die Groene bocht wordt verhaald op elk van ons, de belastingbetaler. Bovenop de torenhoge subsidies voor fossiele gascentrales. Ik weet niet wat me het meest schokt. Het voorstel zelf of de schaamteloosheid waarmee het op tafel wordt gelegd.
Intussen zet Vlaanderen de tering naar de nering om de Vlaming te steunen om op lange termijn zijn energieverbruik naar beneden te krijgen, minder afhankelijk te worden van gas en hernieuwbare energieproductie dicht bij huis verder uit te bouwen. In schril contrast met de Groene ecologisten in andere delen van ons land.
De vraag blijft: wat komt vanavond uit de bus? Toont federaal zich eindelijk als bondgenoot voor voldoende, betaalbare én propere energiebevoorrading? Of wordt het een feestje in mineur? Maar één ding is zeker: de klok tikt.